بررسی وراثت مقاومت به شته روسی در گندم

اخیراً چندین ژنوتیپ گندم مقاوم به بیوتیپ جدید (II) شتۀ روسی شناسایی شده که لاین CI2401 یکی از مهم‌ترین آن‌ها است. به منظور مطالعۀ مقاومت به این شته از جمعیت 2F حاصل از تلاقی این لاین مقاوم با رقم زراعی و حساس Glupro استفاده شد. پس از کاشت جداگانۀ بذرهای 2F‌، آلوده‌سازی گیاهچه‌ها در مرحلۀ یک برگی با بیوتیپ II شتۀ روسی انجام و مقاومت و حساسیت آن‌ها 15 و 20 روز بعد از آلوده سازی ارزیابی شد. بررسی نسبت‌های فنوتیپی در جمعیت 2F با استفاده از آزمون مربع کای نشان داد که نسبت افراد حساس به مقاوم مطابق نسبت سادۀ مندلی 3:1 است و بنابراین یک ژن غالب، مقاومت به بیوتیپ II شتۀ روسی در این جمعیت را کنترل کرده است. به منظور تعیین محل این ژن مقاومت بر روی ژنوم گندم، از 42 جفت آغازگر اختصاصی SSR که تمامی بازوهای کروموزومی را پوشش می‌دهد استفاده شد. آزمون مربع کای برای تک تک این نشانگرها هیچ‌گونه انحرافی از تفرق سادۀ تک ژنی آن‌ها در این جمعیت نشان نداد. از بین تمامی این نشانگرها، تنها دو نشانگر Xbarc126 و Xgwm121 که جرء نشانگرهای اختصاصی کروموزوم شمارۀ 7 از ژنوم D گندم هستند با ژن مقاومت تا حدودی پیوسته بوده و سایر نشانگرها با این ژن پیوستگی نشان ندادند. این امر نشان دهندۀ آن است که این ژن مقاومت نیز همانند بسیاری دیگر از ژن‌های مقاومت شناسایی شدۀ قبلی بر روی کروموزوم 7D گندم قرار گرفته است و می‌توان از آن برای تولید ارقام مقاوم جدید استفاده کرد